maandag 31 december 2018

Winterslaap


Je zou er zomaar zin in krijgen, een lekker lange winterslaap...Gewoon diep onder het dekbed kruipen en de tijd voorbij laten gaan...
Dat is extra verleidelijk nu we eindelijk een nieuw dekbed hebben aangeschaft. Omdat bij het oude exemplaar bij elke beweging ons de veertjes om de oren vlogen, en het ding dus steeds minder warmte bood. Tot op de draad versleten. De nieuwe is groter (zelfs de maatvoering is hier anders, het zal ook niet) dus moesten we meteen ook nieuwe hoezen kopen. Wel een heerlijke luxe, nieuw beddengoed! 

We zitten alweer een paar weken dik in de sneeuw en dat levert als elke winter betoverende plaatjes op. 




Maar ook een hoop gedoe natuurlijk; elke dag sneeuwruimen om het huis zonder glijpartijen uit te kunnen komen, en elke dag de auto uitgraven. Ik worstel me op hoge rubberlaarzen een paar keer per dag naar het kippenhok om onze liefjes van eten en drinken te voorzien - het water bevriest voortdurend, ook al is de rode lamp de hele dag aan. En vreemd genoeg hebben de kippen het ondanks de kou blijkbaar zo naar hun zin, dat ze aan het leggen zijn geslagen. Sinds half oktober waren we eierloos, maar half december kwam de productie plots weer op gang.

Vervaarlijk grote ijspegels moeten zo nu en dan stukgeslagen worden - die wil je niet in je nek hebben - en het pad naar de schuur moet begaanbaar blijven, om zonder kleerscheuren bij de voorraad kachelhout te kunnen komen. 

Die schuur ligt flink vol, en dat is nodig ook, als deze winter net zo lang aanhoudt als de vorige. Gelukkig vonden we dit najaar een houtleverancier uit de buurt, die de enorme stapels met zijn eigen tractor helemaal naar boven kon rijden.



Dat scheelt een hoop gesleep! Hoefden we het hout alleen nog in de droge schuur op te stapelen. In voorgaande jaren werd de bestelling beneden aan de weg neergekieperd, en moesten we de blokken dus stuk voor stuk in tassen stoppen en naar boven sjouwen.

Om de haardhoutvoorraad in huis op peil te blijven houden hebben we dit jaar ook iets praktisch bedacht: een wagentje! Een soort metalen bolderkar, die we boven kunnen volladen en beneden tot aan de voordeur kunnen trekken. Het was wel een zelfbouwpakket....



met een niet onmiddellijk te begrijpen handleiding....Het kostte wat hoofdbrekens om het geval op een ordentelijke manier in elkaar te zetten. Vriend Tjerk was op bezoek, en hij en Henk slaagden er uiteindelijk in om de onderdelen zo te verenigen dat het echt een wagentje werd. 




Maar toen hadden we ook wat! Ik heb vergeten het complete en gevulde wagentje op de foto te zetten, maar het functioneerde prima (voordat de sneeuw kwam dan). 

Het was gezellig, die paar dagen met Tjerk. Zijn eerste bezoek aan Noorwegen. Tussen de bedrijven door las hij in de zon in de tuin, wandelde wat in de omgeving, maakte een boottochtje met Henk, en na 3 dagen vertrok hij weer, om de rest van de week in Oslo rond te struinen. En daar bezocht hij zo'n beetje alle musea die de stad rijk is.

Op 27 september moet je hier een traditioneel gerecht eten, genaamd farikål. Want 27 september is 'nationale farikåldag'. Wie dat heeft bedacht, geen idee. Wij hebben altijd onze neus opgehaald voor die stoofpot, alleen al vanwege de geur: aardappels, kool en lamsvlees, in laagjes, en dat moet dan uren stoven. Maar dit jaar konden we er niet omheen. Marit had een grote pan gemaakt en nodigde de buren en ons uit om bij haar te komen eten op die dag. 


 


Dat werd natuurlijk weer een bonte avond en tot onze opluchting was de farikål zonder meer heerlijk (maar die koollucht...), ook de wijn, en Marits lekkere chocoladecakejes. Fijn om af en toe bij elkaar te zijn; zo veel buren hebben we niet, de schaarse moeten we koesteren.

Eind november hebben we Marit, Olav en Else op onze beurt getrakteerd, hier, op een Indonesische rijsttafel, met kunst en vliegwerk dan. Want wat voor ons doodnormale ingrediënten en bijgerechten zijn, bijvoorbeeld taugé, kroepoek em sambal, zijn hier in de winkel niet of nauwelijks te vinden. We hadden onder meer saté gemaakt met pittige pindasaus, en onze zelfgemaakte atjar op tafel gezet. Daar hadden ze nog nooit van gehoord, maar alles viel goed in de smaak. Buitengewoon gezellig weer. 

Ik kon ze toen ook het verhaal vertellen van Maria - schrik niet, dat verhaal kennen ze wel,  ik bedoel  het verhaal van de Maria-afbeelding die hier tegenwoordig aan de muur hangt. 


Dat zit zo: Marit kwam een poosje terug aan met dit schilderij, 'misschien iets om in de winkel te verkopen?' zei ze. Het kwam van een vriendin die er geen raad meer mee wist. Ik nam het mee naar boven om het schoon te maken, zag dat het niet geschilderd maar geborduurd was (!) en raakte verliefd op de afbeelding. Die neergeslagen blik, dat bevallige....
Nieuwsgierig stuurde ik een foto ervan naar zus Patricia, en verzocht haar haar kunsthistorisch licht er over te laten schijnen. En wat denk je? Ze mailde onverwijld terug met het verrassende antwoord. Het is een uitsnede uit een vroeg 16e-eeuws schilderij van de grote Raphaël! Een van de vele Madonna's die hij heeft gemaakt. Ronduit prachtig! 
Saillant detail is de stralenkrans, die de heel verschrikkelijk precies bordurende overgrootmoeder van Marits vriendin er zelf bij heeft gefantaseerd. 

Ik wil het houden. Marits vriendin blij dat het ding een dankbaar nieuw thuis heeft gekregen.

Als kerstcadeautje voor vriendin Anne, in Utrecht, heb ik dit jaar een plaid gebreid-gehaakt-genaaid, in haar kleuren, rood en geel. Tijdens het maakproces hier was Mungo er zeer van gecharmeerd, 

en eenmaal op de plek van bestemming aangeland bleek Anne's Minouche dezelfde gevoelens te koesteren...  


Toen werd het Kerstmis, en over iets minder dan 2 uur zal het ineens 2019 zijn.  


Voor iedereen een mooie oudjaarsnacht en een gelukkig en zo gezond mogelijk nieuw jaar!

woensdag 14 november 2018

Kan er nóg iets kapot?

Een paar jaar geleden hadden we het ook, zo'n plotselinge golf van werkweigerende dingen en apparaten, die er allemaal na elkaar zonder aankondiging mee ophielden. 
Alsof de eerste die de pijp aan Maarten gaf, de ene na de andere aanstak. Zo van 'Hee, ik kap ermee hoor - kom op, heb jij zo langzamerhand ook niet lang genoeg dienst gedaan? Tijd om er de brui aan te geven!'. Waarmee er volkomen onverwacht een totale staking ontstond, en wij ontredderd achterbleven. 
Afhankelijk als we zijn moesten we wel van alles vervangen: laptop, telefoon, naaimachine, radio, en ik weet niet wat al niet meer. 

Kennelijk zitten we nu opnieuw in dat stadium van de houdbaarheidscyclus der dingen. 
Ditmaal begon het met de auto, 




de Touran, die na jaren trouwe dienst steeds meer kuren ging vertonen en onbetrouwbaar werd. Soms had hij 's morgens simpelweg geen zin om te starten, waardoor Henk door een collega moest worden opgehaald om naar zijn werk te komen. Met zoiets als openbaar vervoer lukt dat namelijk niet; zonder auto kom je hier letterlijk nergens.
  
Na veel gezoek op internet en vruchteloze excursies naar garages vonden we uiteindelijk een goede opvolger: minder comfortabel voor passagiers (2), maar met veel meer ruimte voor alle spullen die we moeten vervoeren als we op markten staan. 



Maar hoe gingen we die betalen? Onze spaarpot is zo goed als leeg...Gelukkig vonden we een goede vriend bereid ons flink wat geld te lenen voor de aanschaf, zodat we nu weer veilig kunnen rijden, boodschappen doen en cateringbestellingen afleveren. 

Vervolgens bleek de 5 jaar geleden aangeschafte tweedehands koelkast het te hebben begeven. Daar kwamen we helaas pas na een paar zeer warme dagen achter, toen de vruchtenijsjes uit eigen beweging het vriesvak uit kwamen druipen en de twee versgebakken paté's ineens niet meer vers bleken. Zo zonde van de prijzige ingrediënten en het werk!

Juist in de winkelkeuken hebben we koel- en vriesruimte hard nodig, dus hup, zoeken! Op de Noorse variant van marktplaats bleek nergens meer zo'n tafelmodelletje te vinden, en gezien de beperkte ruimte in de keuken past een grotere daar absoluut niet. Dus die moest nieuw worden gekocht; wat een geluk dat het apparaat moeiteloos met de 'nieuwe' auto kon worden opgehaald!.

Daarna was het de beurt aan nog zoiets onmisbaars: de keukenmachine. Het ding bespaart mij uren snijwerk en zere handen, maar blijkbaar vond die het plots ook welletjes. 
Een piepklein stukje van de mengkom brak af waardoor er geen beweging meer in te krijgen was. En natuurlijk hadden noch de winkelketen waar hij vandaan kwam, noch de fabrikant nog zo'n zelfde mengkom meer staan. 'Nee, dat model hebben we niet meer'. Zucht. 

Vriend Konstantin improviseerde iets aan die mengkom, zodat het apparaat weer even bruikbaar was, maar helaas bleek die noodoplossing van beperkte duur. 


Dan maar onze toevlucht genomen tot Henks oude beestje, een dapper maar veel minder krachtig machientje van bijna 20 jaar oud. Nu maar hopen dat die nog een tijdje zijn best gaat doen. 


En dan ons koffiezetapparaat. Dat was dan wel niet kapot, maar de koffie smaakte vies - en wat we ook probeerden, de dikke aankoeklaag op de bodem van de thermoskan was met geen mogelijkheid meer weg te krijgen. En wat zijn 2 voorheen-ambtenaren nou zonder koffie? 
Geen nood, die dingen staan overal in de tweedehandsspullen-winkels, en we vonden een smetteloos, blijkbaar nauwelijks gebruikt exemplaar, met een glazen kan. Voor een habbekrats. Mazzel. 


Toen de elektrische wekker. Geërfd van Henks moeder, die altijd overal heel zuinig op was, dus misschien was het geval wel 30 jaar oud ofzo. 
Dat het radiootje op de wekker het niet meer deed was geen bezwaar, maar toen de wekker zelf op de gekste momenten besloot te gaan piepen en de knopjes zich niet meer lieten bedienen was het afgelopen. Einde dienstverband. 
Het was nog niet zo makkelijk om een vervanger te vinden, gewoon een simpel geval zonder toeters en bellen en allerlei functies die we toch niet snappen (laat staan gebruiken), maar het is gelukt. Voor een luttel bedrag. Voila. 


Alsof het nog niet genoeg was begon ook de afdeling mechanisch ons in de steek te laten. Eerst begaf het snijapparaat het, en dat gebruiken we voor menukaarten, promotiefolders, winkelkaartjes en noem maar op, dus kan niet ontbreken. De nieuwe was snel gevonden, niet goedkoop, maar wel wat moderner. 

links de oude papiersnijder, rechts de nieuwe



Was dat het? Nee...op een van de laatste nazomerdagen gaf ik de terrasplanten water, toen behalve de aarde in de potten ook mijn schoenen nat werden: de grote zinken gieter gaf ineens twee stralen water, namelijk behalve uit de tuit ook vrolijk uit de bodem...
Er zat een gat zo groot dat er een sigaar doorheen had gepast. Dat is geen doen, dus ook voor de oude gieter hebben we een opvolger gekocht. Een kleinere, rode, was de enige acceptabele die we konden vinden.


Eenmaal thuis zag ik op de kassabon dat het als kindergietertje wordt verkocht - dat stond er in de winkel niet bij! Maar kan mij het schelen, hij voldoet.

En dan, om het rijtje minirampjes af te sluiten, werd ik in de steek gelaten door mijn dweilmop. Zo'n zwabber op een stok, waarmee ik de vloer in de winkel elke week dweil. Ik was er fluitend mee bezig: radio aan, dampend heet sop in de emmer, en plotseling brak de steel zomaar in twee stukken, ik viel nog net niet met m'n kop in die emmer! 
Kan dus ook bij het vuilnis, een levensmoede dweilstok heb je niks aan. 
Armzalig allemaal, van de ene pech in de andere.

'Kan er nóg wat kapot?', vroegen we ons na dit alles af, toen we op het balkon zaten te ontbijten op een zondagmorgen. Dat was kennelijk de goden verzoeken. 
Je voelt hem al - jawel, nu eens niet een vulling die spontaan in een hap van mijn boterham zat, maar gewoon een hele halve kies. 
Ook levensmoe en met doodsverachting afgebroken. 
Een week later trok de tandarts haar wenkbrauwen op, vroeg of ik het verdoofd wilde hebben (ja natuurlijk!) en metselde er een kunstwerkje op en omheen. 

Hopelijk was dit het weer, voor de eerstkomende paar jaar. We gaan alles voortaan nog veel voorzichtiger doen, en elke keer 'dankjewel!' zeggen, als iets het goed heeft gedaan. 
En heel veel schouderklopjes uitdelen aan de dingen, die we niet kunnen missen. Opdat ze plezier in hun werk blijven houden en zich gewaardeerd voelen. 

donderdag 25 oktober 2018

Reizigers op het erf

Buurman Olav houdt er niet van, dat campers of auto's met caravans op zijn grond, langs het weggetje voor onze huizen, worden geparkeerd. Het komt vaak voor dat mensen die (prachtige) plek, met uitzicht over het meer, even gebruiken om er te pauzeren, te zwemmen of te picknicken. Maar daar overnachten vindt Olav niet goed. Er is in Noorwegen weliswaar vrij kamperen, maar in de bewoonde wereld alleen met toestemming van de grondeigenaar of de bewoners van het dichtsbijzijnde huis. 
Als er iemand aanstalten maakt om zich te settelen - tafeltjes en klapstoelen naar buiten enzo - haast Olav zich er naartoe om te zeggen 'this is not a camping!', want meestal zijn het buitenlanders.

Afgelopen zomer kwam er een Nederlandse camper aan, waarvan de bestuurder en zijn vrouw nogal hulpeloos om zich heen liepen te zoeken. Ze waren aan het eind van hun vakantie en bleken die dag noodgedwongen veel te lang hebben gereden. Doodmoe konden ze nergens in de buurt een overnachtingsplek vinden. 
'Ach', zei ik, 'voor één nachtje kunnen jullie hier wel staan' en ze kampeerden de bus naast het kippenhok, waarop Olav onmiddellijk verscheen om ze weg te sturen. 'Alleen als het familie is of vrienden zijn', zei hij. Oei! Dus heb ik gauw m'n arm om die wildvreemde vrouw geslagen en gedaan of het oude vrienden van ons waren. Opgelucht hebben ze bij ons op het terras onder de parasol (het was snikheet) een biertje gedronken, en de volgende morgen waren ze voor dag en dauw vertrokken, op weg naar Larvik. 

Toen kort daarop neef Bertus meldde dat hij en zijn vrouw en een bevriend stel met twee campers ons op doorreis wilden komen opzoeken, hebben we Olav gevraagd of ze een hier een nacht konden staan. Geen probleem gelukkig. 


Halverwege een zaterdagmiddag arriveerden de grote, Duitse campers (neef Bertus en zijn vrouw Beate wonen in Duitsland) vanaf de ferry in Langesund. En vanwege de hitte zocht het gezelschap al snel de koelte van het meer op.



Later was er tijd om bij te praten bij een drankje op het terras, 




en omdat de vier vakantiegangers ons wilden trakteren verzorgden ze een complete, heerlijke barbecuemaaltijd - onvoorstelbaar wat er allemaal uit de bergruimten van die campers tevoorschijn kwam aan apparatuur, gereedschap, vlees, worstjes en sausjes! 
Het werd een volledig verwenfeestje....







Zondagmorgen deden we nog een gezamenlijk ontbijt met verse Solvikbroodjes en flink wat koffie, tenslotte namen de reizigers nog een kijkje in onze winkel en daarna trokken ze verder, op naar noordelijker streken. 



Het was een kort maar heel gezellig bezoek, dat vast nog wel eens zal worden herhaald. Zeker zolang Anne, de dochter van Bertus en Beate, in Trondheim woont.

Toen brak eindelijk Henks vakantie aan - de slachterij gaat in de zomer doodleuk drie weken dicht, net als heel veel andere bedrijven - en konden we het een beetje rustig aan doen. Tussen de cateringopdrachten en de markten door dan. Dus zo vaak als het maar kon met het bootje op stap,


waarbij we regelmatig een bever zagen zwemmen; moeilijk te vangen met de camera, maar geloof het maar. Zo dichtbij de boot dat we hem (of haar natuurlijk) konden horen snuiven.


Soms voeren er ook uitgebreide families eenden in colonne rustig langszij; kennelijk zien ze niet zo vaak mensen, want ze lijken niet erg bang te zijn. Pluizige extended families. 



Af en toe hebben we bovenbeschreven barbecuefeestje op bescheiden schaal, met z'n tweeën, herhaald, dat hoort nou eenmaal zo bij warm zomerweer.






Ook al konden we dan niet echt weg, zo vierden we toch een beetje vakantie. We hebben de tuin intensief gebruikt deze zomer. Net als, overigens, de herten...



In het droge gras zochten ze naar vroege valappels. Ze blijven een genot om naar te kijken.


Toen Marjorie en Theo op de terugweg van hun indrukwekkende tocht naar de Noordkaap nog een paar dagen kwamen logeren was het nog steeds kortebroekenweer en waren de avonden te zwoel om meer te ondernemen dan op het terras hangen. Met een goed glas bier, 


een regenboog aan bollen breikatoen, 




of een handig tabletje, altijd leuk om dingen op te zoeken ofzo. 


Zo was het ineens zomaar weer september geworden. Reizigers en bezoekers van het erf af en naar huis, vakantie voorbij. Op naar de kerstvakantie dan.